Przejdź do następnych akapitów:
W sytuacji, gdy mamy niezliczoną ilość elektronicznych wskaźników czasu pod ręką – czy to nasze telefony komórkowe, komputery, czy nawet samochody – czasem zapominamy, że funkcję wskazywania daty może mieć również nasz zegarek. Jak działa datownik w zegarku oraz jakie są jego rodzaje? Oto wszystko co powinieneś wiedzieć, jeśli planujesz kupić zegarek z datownikiem.
Datownik w zegarku – co to jest?
Zanim odpowiemy na pytanie, jak działa datownik w zegarku, koniecznie trzeba najpierw wyjaśnić, czym tak naprawdę on jest. Jest to funkcja, która pozwala sprawdzić dzień miesiąca, a nawet tygodnia jednym szybkim rzutem oka na nadgarstek. W zegarmistrzostwie często nazywa się ją również komplikacją – to określenie odnosi się do wszystkich dodatkowych funkcji zegarka, z wyjątkiem tej podstawowej, jaką jest wskazywanie godzin i minut.
Pod względem nie tylko tradycji i funkcjonalności, ale również designu, datownik w zegarku nie ma sobie równych. Cofnijmy się trochę do historii. Kiedy pojawił się datownik w zegarku? Pierwszy czasomierz osobisty z tą komplikacją pojawił się na początku XX wieku – wskazywał on wyłącznie dzień miesiąca. Dzień tygodnia zaczął być wyświetlany na tarczy czasomierza dopiero w roku 1956 roku. Ani jedne, ani drugie czasomierze nie były wtedy zbyt popularne. Wszystko się zmieniło – dziś niemal każda marka może zaoferować w swojej kolekcji zegarek z datownikiem, i to nie jednym, ponieważ można wyróżnić kilka rodzajów.
Najbardziej popularny datownik w zegarku to ten zwany „Date” – pokazuje on numer dnia miesiąca. „Day Date” to już nieco bardziej rozbudowany rodzaj komplikacji – oprócz dnia miesiąca pokazuje również nazwę dnia tygodnia. W większości przypadków będzie to dzień tygodnia oznaczony w języku angielskim, zdarzają się jednak marki, które nazwy w języku polskim. Numer dnia tygodnia, miesiąc, a także dzień wskazuje zegarek z datownikiem „Full Calendar” – tu na tarczy pojawia się dodatkowa wskazówka oraz dwa okna. Tzw. wielką komplikacją jest natomiast „Perpetual calendar” – to już nie jest typowy datownik w zegarku. Jak działa i czym różni się więc od „wiecznego kalendarza”?
Jak działa datownik w zegarku?
Klasyczny datownik w zegarku zmienia się samoczynnie co 24 godziny, lecz sam nie jest w stanie odróżnić, czy miesiąc liczy 30, 31, czy – jak w przypadku lutego – 28 lub 29 dni. Raz na miesiąc konieczne jest więc sprawdzenie poprawności jego ustawienia z uwzględnieniem określonej ilości dni w miesiącu. Wspominany „wieczny kalendarz” nie pokazuje co prawda daty wiecznie, ale do 2100 roku, uwzględniając zarówno różnorodność dni w poszczególnych miesiącach, jak i lata przestępne – nie wymaga więc (aż do wspomnianego 2100 roku) manualnej korekty. Wiesz już zatem, na czym polega zasada działania tej komplikacji, ale jak działa datownik w zegarku, biorąc pod uwagę jego mechanikę?
Klasyczny datownik składa się z obrotowego dysku, który wyskalowany jest od 1 do 31. Umieszczony jest on pod cyferblatem wraz z całym zespołem przekładni, zapadek i dźwigni oraz wycięciem w tarczy (tzw. okno) – umiejscowione jest ono najczęściej na godzinie 3 lub 6 (może zajmować też całkowicie inną pozycję, jeśli jest to np. zegarek fashion).
Tak jak samo pokazywanie daty wydaje się prostą funkcją, tak nieskomplikowana jest budowa podstawowego datownika w zegarku – dzięki temu nie wpływa on na parametry chodu czasomierza (np. nie spowalnia go). Jak to możliwe? Datownik w zegarku czerpie energię z tej samej sprężyny naciągu mechanizmu bazowego, zasilającego podstawową funkcję zegarka, jaką jest po prostu odmierzanie upływającego czasu. Dlatego tak łatwa jest implementacja tej komplikacji w czasomierzach – nic dziwnego, że zegarek z datownikiem znajduje się praktycznie w każdej ofercie sklepu z czasomierzami.
Bez względu na to, jak działa datownik w zegarku – czy na zasadzie większej, czy mniejszej komplikacji – w przeciwieństwie do „wiecznego kalendarza” trzeba go manualnie ustawiać. Podstawowe zasady są w miarę proste. Po pierwsze należy upewnić się, że wskazówka godzinowa znajduje się w dolnej części tarczy (poniżej linii wyznaczonej przez godzinę 3 oraz 9). Po drugie trzeba ustawić koronkę w pozycji umożliwiającej ustawienie datownika (zazwyczaj jest to pozycja nr 2 koronki). Następnie należy ustawić datę o dzień wcześniej, niż ten, w którym regulujesz datownik. Dlaczego? Ponieważ czasomierz pokazuje czas w ujęciu 12-godzinnego, a nie 24-godzinnego cyklu (są jednak wyjątki). Koronkę trzeba naciągnąć do pozycji ustawienia czasu i kręcić nią w prawą stronę, aż przekroczy godzinę 12. Jeśli datownik w zegarku przeskoczył, to znaczy, że udało się go ustawić. Na koniec należy pamiętać, by docisnąć koronkę do pozycji wyjściowej, zwłaszcza jeśli czasomierz jest wodoszczelny!
Datownik w zegarku – jak działa w poszczególnych mechanizmach?
Opisany powyżej sposób ustawiania, chociaż uniwersalny, nie sprawdza się we wszystkich rodzajach datownika w zegarku. Jak działa on w mechanizmie mechanicznym, a jak w kwarcowym? Zacznijmy od tego pierwszego i od typów zegarków produkowanych od lat 70./80. XX wieku, a więc z możliwością szybkiej zmiany daty przez koronkę. Tu ustawienie datownika jest najbezpieczniejsze ok. godziny 6 lub ewentualnie od 5 do 7. Dlaczego? Ponieważ pomiędzy 23 a 1 skomplikowany układ przekładni i kół zębatych samoczynnie dokonuje zmiany daty – jeśli w tym samym momencie zadziałasz i Ty, możesz niechcący uszkodzić mechanizm zegarka.
Tu więc sprawa będzie wyglądać tak: najpierw trzeba poruszyć wskazówką minutową zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Następnie wskazówką godzinową należy minąć godzinę 12. Jeśli data się nie zmieni podczas pierwszego okrążania, należy je powtórzyć – oznacza to, że zegar wskazywał godzinę 12 w południe. Ponowne okrążenie pozwoli przeskoczyć do godziny 24 i zmodyfikować datę. Kolejnym krokiem jest ustawienie wskazówki godzinowej na 6 rano i odciągnięcie koronki do odpowiedniej pozycji. Wtedy można dowolnie zmienić aktualną datę w okienku i ustawić odpowiednią godzinę.
Jak działa datownik w zegarku kwarcowym? Tu również konieczna jest jego manualna aktualizacja pod kątem ilości dni miesięcy. Nie wolno w tym wypadku nigdy ruszać wskazówkami do tyłu – takie działanie może bowiem uszkodzić ząbek koła odpowiedzialnego za zmianę datę. Nie wolno również majstrować przy zmianie daty między godziną 21 a 3 w nocy. Czemu? Ponieważ w tych godzinach następuje powolne samoczynne przesunięcie się datownika.
Jak zatem ustawić datę w tym czasomierzu? Wystarczy wyjąć koronkę do pozycji zmiany godziny, obrócić wskazówkami zegarka do przodu i obserwować okienko daty. Następnie ustawić godzinę neutralną, wyciągnąć koronkę w systemie zmiany daty i ustawić prawidłowy termin. Na końcu oczywiście ustawić jeszcze właściwą godzinę. I gotowe!
Taki kwarcowy męski zegarek z datownikiem to np. model Tommy Hilfiger 1791560 – prócz dnia miesiąca, wskazuje on również dzień tygodnia. Tu w szczególności ważne jest odpowiednie zaktualizowanie tej komplikacji, ponieważ datownik przypomina chronograf – data odczytywana jest z dodatkowych subtarczy, umieszczonych na tarczy zegarka.
A co w przypadku, gdy posiadamy elektroniczny zegarek z datownikiem? Jednym z popularnych modeli jest chociażby sportowy Micheal Kors MKT5085 – nic zatem dziwnego, że posiada tę funkcję (jak i szereg innych, dedykowanych aktywnym kobietom – pomiar spalonych kalorii, tętna, krokomierz i odczyt godziny w różnych strefach czasowych). Choć w przypadku tego rodzaju mechanizmu, procedura uaktualnienia daty może wydawać się bardziej skomplikowana, wiele zegarków jest powiązanych z aplikacjami, które automatycznie ją aktualizują.
Dlaczego warto wybrać zegarek z datownikiem?
Już wiesz co to jest oraz jak działa datownik w zegarku. Oprócz ogromnej funkcjonalności i wygody, jest jeszcze jeden powód, dla którego warto wybrać właśnie zegarek z datownikiem. Ta komplikacja stanowi również ozdobę tarczy, przez co nadaje czasomierzowi niepowtarzalnego charakteru. Świetnie sprawdzi się jako element zarówno zegarka sportowego, jak i fashion, w damskim oraz męskim wydaniu. Jesteś zainteresowany czasomierzem wyposażonym w tę funkcję? Sprawdź naszą ofertę zegarków z datownikiem.
