Rotomat, czyli urządzenie do nakręcania zegarków automatycznych, to świetne rozwiązanie dla osób, które posiadają zegarek automatyczny i planują zakup kolejnego. Dlaczego właśnie dla nich? Dziś opowiemy więcej na temat tego przydatnego urządzenia.
Rotomat – co to jest?
Co to jest rotomat? To urządzenie przydatne dla większości właścicieli zegarków automatycznych. Zanim przyglądniemy się dokładnie funkcjom i budowie tego urządzenia, przybliżmy dokładniej zasady działania zegarka automatycznego.
Mechanizm automatyczny jest dużo bardziej skomplikowany niż kwarcowy. Czy można rozpoznać, gołym okiem, czy zegarek wyposażony jest w ten typ mechanizmu? Cechą charakterystyczną jest sposób, w jaki w zegarku automatycznym poruszają się wskazówki. To płynny, jednostajny ruch, podczas którego słychać charakterystyczny, delikatny szum.
Automatyczny mechanizm działa na podobnej zasadzie, co mechanizm mechaniczny – znacząco różnią się jednak one sposobem nakręcania. Tradycyjne zegarki mechaniczne napędzane są przez sprężynę, która naciągana jest ręcznie przez właściciela zegarka. Oznacza to, że będąc posiadaczem klasycznego zegarka mechanicznego, musisz regularnie pamiętać o nakręcaniu mechanizmu – w innym wypadku konieczna będzie wizyta u zegarmistrza w celu ustawienia i wyregulowania zegarka na nowo.
Czasomierze z mechanizmem automatycznym mają wbudowany tzw. rotor (zwany inaczej wahnikiem), który zastępuje mechaniczne, ręczne nakręcanie. Jak działa? Mechanizm ten to niewielki element, który pozostaje w ciągłym ruchu. Na skutek ruchów ręki właściciela zegarka nieustannie obraca się, dzięki czemu automatycznie nakręca główną sprężynę. Ten sposób nakręcania zegarka jest zdecydowanie wygodniejszy i prostszy niż obsługa tradycyjnego zegarka mechanicznego – przede wszystkim dlatego, że nie trzeba o nim pamiętać – zegarek nakręca się samoczynnie.
Co dzieje się z zegarkiem w nocy, kiedy ściągamy go z nadgarstka? Większość modeli ma wbudowaną tzw. rezerwę chodu, która gwarantuje, że zegarek będzie działał przez jakiś czas również wtedy, kiedy ściągniesz go ręki. Wiele zegarków pracuje bez zarzutu mniej więcej 40 h po ściągnięciu, istnieją jednak również takie modele, które działają w bezruchu nawet do 80 h.
A co w przypadku, kiedy posiadacz tego typu zegarka chce zdjąć go z nadgarstka na dłużej? Tu z pomocą przychodzi właśnie rotomat do zegarków automatycznych, czyli urządzenie, które skutecznie zastępuje ruch ludzkiego nadgarstka.
Urządzenie do nakręcania zegarków – budowa
Czym grozi pozostawienie zegarka mechanicznego bez nakręcania na kilka dni, których czas przekroczy deklarowaną przez producenta rezerwę chodu? Taki zegarek trzeba od nowa nakręcać i ustawiać, a tego rodzaju zabiegi negatywnie wpływają na jego mechanizm oraz żywotność sprężyny. Zadaniem rotomatu jest imitacja ruchu, jaki wykonuje nadgarstek podczas codziennego korzystania z czasomierza.
Jak zbudowany jest rotomat? Najprościej tłumacząc jest to specjalnie skonstruowane pudełko, które wprawia zegarek w ruch. Zegarek umieszczony jest na specjalnym mocowaniu, a rotomat, by spełniał swoją funkcję, musi być podłączony do prądu. Profesjonalne modele umożliwiają ustawienie ilości obrotów, jakie rotomat wykonuje w ciągu dnia, a także ich kierunek. Warto wiedzieć, że najbardziej popularne mechanizmy, by działać prawidłowo, potrzebują około 600-650 obrotów w obie strony na dzień. Bardzo istotne jest, by zegarek poruszał się właśnie w obie strony, a nie np. wyłącznie w prawo (tak działały rotomaty sprzed lat – dziś wiemy, że nie jest to dobre dla mechanizmów zegarków). Są jednak również takie zegarki, których mechanizmy potrzebują np. 800 ruchów na dobę. Właśnie dlatego rodzaj rotomatu, jaki wybierzesz, powinien być dostosowany do mechanizmu Twojego zegarka.
Budowa rotomatów różni się przede wszystkim w zależności od tego, na ile zegarków jest on przeznaczony. Najprostsze modele pozwalają na wprawianie w ruch jednego zegarka – są one zupełnie wystarczające dla osób, które posiadają dwa zegarki i noszą je na zmianę. Dla najbardziej wymagających klientów przeznaczone są luksusowe szafy na kilkadziesiąt zegarków, które mieszczą nie tylko rotomaty dla każdego z nich, ale również specjalne schowki do przechowywania.
Rotomat do zegarków automatycznych – jak działa?
Rotomat – co to jest i jak działa? Jeśli jesteś posiadaczem jednego zegarka z mechanizmem automatycznym i korzystasz z niego codziennie, najprawdopodobniej urządzenie tego typu nie będzie Ci potrzebne – do regularnego nakręcania zegarka wystarczy ruch Twojej ręki. Inaczej sytuacja wygląda, jeśli masz jeden zegarek z mechanizmem automatycznym, ale używasz go tylko od czasu do czasu, np. na specjalne wyjścia. W takim wypadku zakup rotomatu będzie koniecznością – brak regularnego nakręcania negatywnie wpływa na mechanizm zegarka oraz sprawia, że staje się on mniej trwały i częściej się psuje.
Prosty rotomat możesz kupić już za około 100-200 zł. Nie jest to ogromny wydatek, a może sprawić, że Twój zegarek po pierwsze będzie zawsze gotowy do założenia i użycia, a po drugie nie będzie narażony na konieczność ponownego ustawiania i nakręcania.
Wiesz już, że rotomat służy do wprawiania zegarka w ruch. Jeśli jednak wyobrażasz sobie, że w tego rodzaju urządzeniu zegarek non-stop kręci się wokół własnej osi – jesteś w błędzie. Taki mechanizm byłby po pierwsze zupełnie niepotrzebny, a po drugie zużywałby dużo więcej energii, niż jest to tak naprawdę konieczne. By rotomat spełniał swoją rolę, wystarczy mu kilka minut pracy i dłuższa przerwa – takie cykle sprawiają, że zegarek będzie działał sprawnie cały czas, bez naszej interwencji i będzie gotowy do ponownego użycia.
Najtańsze rotomaty działają według ustalonego z góry cyklu. Nieco bardziej rozbudowane wersje dają możliwość dostosowania programów – można ustawić ruch prawostronny, lewostronny lub mieszany. Kierunek ruchu powinien być ustawiony zgodnie z tym, jak działa wahnik w Twoim zegarku. Wspominaliśmy już o tym wyżej, ale wspomnimy jeszcze raz – zaawansowane rotomaty mają możliwość ustawienia liczby ruchów, jakie zegarek ma wykonać w ciągu dnia. Funkcjonalność ta nazywana jest inaczej regulacją TPD.
Czy warto zainwestować w rotomat? Decyzja należy do Ciebie, jednak my zapewniamy, że taka jednorazowa inwestycja z pewnością Ci się zwróci. Dlaczego? Zegarek z mechanizmem automatycznym pozostawiony bez nakręcania przez dłuższy czas z pewnością będzie wymagał wizyty u zegarmistrza – a to już generuje dodatkowe koszty. Mechanizmy zegarków, które często ulegają rozregulowaniu, są mniej trwałe. Oznacza to, że zegarek szybciej będzie musiał być wymieniony na nowy – to generuje kolejne koszty. Niezaprzeczalną zaletą jest również to, że dzięki utrzymaniu ciągłej pracy zegarka, nie będziesz musiał co chwilę na nowo ustawiać daty i godziny. Wiele rotomatów to również piękne urządzenia, które często pełnią funkcje dekoracyjne i są wspaniałym miejscem na ekspozycję zegarka – wiele z nich ma przezroczystą pokrywę. Niektóre z modeli dodatkowo wyposażone są w dodatkową szufladkę, np. przeznaczoną na drugi zegarek niewymagający nakręcania (np. z mechanizmem kwarcowym) lub biżuterię.
Zastanawiasz się, czy rotomat jest urządzeniem dla Ciebie? Mamy nadzieję, że nasz artykuł pomógł Ci rozwiać wszelkie wątpliwości. Podsumowując – jeśli w swojej kolekcji masz więcej, niż jeden zegarek, a przynajmniej jeden z nich wyposażony jest w mechanizm automatyczny, rotomat z pewnością Ci się przyda. Gwarantujemy, że nie pożałujesz zakupu tego urządzenia. Jeśli zdecydujesz się na takie, które nie tylko pełni swoją rolę, ale również pięknie wygląda, zyskasz efektowne miejsce do wyeksponowania swoich czasomierzy np. w reprezentacyjnym miejscu w salonie. Jeśli zainteresował Cię nasz artykuł o rotomatach, zapraszamy do zapoznania się z innymi tekstami z działu Porady. Znajdziesz tam ciekawostki dotyczące mechanizmów stosowanych w zegarkach i ich funkcji.
