Komplikacje, czyli dodatkowe funkcje zegarka nie tylko są praktycznym dodatkiem, ale wpływają również bezpośrednio na wygląd czasomierza, stanowiąc ozdobę cyferblatu. Jednym z takich elementów jest tachometr w zegarku. Jak działa? Co to jest tachometr? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w naszym artykule!
Co to jest tachometr?
Co to jest tachometr? Według słownikowej definicji to urządzenie służące do pomiaru prędkości poruszającego się ciała lub substancji. Stąd właśnie jego nazwa, będąca połączeniem dwóch greckich słów: „tachos” – prędkość oraz „metron” – mierzyć. Kiedy tachometr został wynaleziony?
Miało to miejsce na początku XIX wieku i wcale nie dotyczyło zegarków. Posługiwano się nim do pomiaru tempa pracy ludzi na liniach montażowych. Jak zapewne pamiętasz, to właśnie wtedy nastąpił dynamiczny rozkwit przemysłu, co wymusiło stworzenie nowych sposobów nie tylko szybkiego, ale i prostego pomiaru skali produkcji, która według zamierzeń miała rosnąć błyskawicznie, ale w coraz krótszym czasie.
Nie trzeba było jednak długo czekać, aby narzędzie to zaczęto wykorzystywać także w zegarmistrzostwie. Należy jednak pamiętać, że wtedy korzystano z zegarków kieszonkowych, dlatego to właśnie one jako pierwsze były wyposażone w chronografy (zegarkowe stopery) ze skalą tachometryczną. Na początku XX wieku ułatwiały one pomiar prędkości w zakresie lokomocji, motoryzacji i lotnictwa.
Gdy wybuchła najpierw I, a następnie II wojna światowa, powstały bardziej funkcjonalne zegarki naręczne i to do nich należało dopasować tachometr – miały one mniejszą tarczę i kopertę. Pierwsze tego typu czasomierze, wyposażone w skalę tachometryczną, wyprodukowano w latach 30. i 40. XX wieku. Używano ich przede wszystkim w wojsku – były nieodzowną pomocą dla wysokich rangą wojskowych oraz pilotów bojowych samolotów.
We współczesnych czasomierzach komplikacja ta wygląda nieco inaczej. Nic dziwnego – zmieniły się zarówno mechanizmy, jak i wygląd współczesnych zegarków. Co to jest tachometr? W zegarku obecnie jest to podziałka liczbowa umieszczona na zewnętrznym końcu tarczy lub poza jej granicami, przykładowo na bezelu. Umożliwia ona określenie średniej prędkości i działa w połączeniu z funkcją chronografu. Dzięki tachometrowi możesz określić swoją prędkość na odcinku jednego kilometra bądź jednej mili (wartość wyrażana jest bowiem albo w km/h, albo mph/h).
Oczywiście, sama definicja tachometru nie wystarczy. Istotne są również funkcje, które spełnia. Komu najbardziej się przyda? Z tachometru na pewno skorzystają sportowcy, dla których funkcja ta będzie doskonałym wsparciem codziennego treningu. Z drugiej strony jest to również ukłon w stronę tradycji i historii zegarmistrzostwa, dlatego tachometr z pewnością będzie doceniony przez wszystkich kolekcjonerów czasomierzy klasycznych. Najczęściej jednak tachometr można spotkać w zegarkach sportowych. Dlaczego? W tym przypadku nie wystarczy odpowiedź na pytanie, co to jest tachometr w zegarku. Trzeba jeszcze wiedzieć, jak działa tachometr w zegarku.
Jak działa tachometr w zegarku?
Tachometr w zegarku służy nie tylko do określania średniej prędkości, z jaką porusza się dany obiekt na wyznaczonym dystansie (najczęściej, jak wspomnieliśmy, jest to odcinek 1 km lub 1 mili pokonywanego w godzinę), ale również umożliwia określenie wielkości godzinowej produkcji, czyli liczbę jednostek produktu stworzonych podczas godziny produkcji – dokładnie w taki sposób, jak pierwszy tachometr w zegarku. Jak działa on w praktyce i w jaki sposób odpowiednio korzystać ze skali tachometrycznej?
Na początku odczytanie jakiekolwiek informacji z podziałki może wydawać się dość skomplikowane. W rzeczywistości jednak nie jest to trudne. Należy tylko określić, co chce się zmierzyć i postępować według określonych zasad.
Pierwszą rzeczą, do której można wykorzystać tachometr, jest obliczenie średniej prędkości na dystansie 1 km. Co należy zrobić, by pomiar był prawidłowy? Najpierw upewnij się, że wskazówka sekundowa chronografu znajduje się na godzinie 12.00, czyli w pozycji spoczynku. Odległość od punktu A do punktu B wynosi 1000 m. Chronograf należy włączyć w pozycji „start”, gdy znajdujesz się w punkcie A. Wskazówka sekundnika porusza się wtedy zgodnie z ruchem wskazówek zegarka, odmierzając w ten sposób upływające sekundy. Gdy obiekt (możesz być nim np. Twój samochód) dotrze do punktu B, zatrzymaj pomiar w pozycji „stop”. Jeśli czas pokonania dystansu 1 km wyniósł np. 18 sekund, skala pokaże średnią prędkość równą 200 km/h.
Jeśli chcesz obliczyć średnią prędkość obiektu na dystansie krótszym niż 1 km, należy wykonać dodatkowe obliczenia. Załóżmy, że chcesz zmierzyć prędkość, z jaką przebiegniesz 200 m. W takim przypadku włącz chronograf w momencie startu i wyłącz, gdy przekroczysz linię mety. Jeśli bieg przykładowo trwał 20 sekund, wskazówka sekundowa chronografu wskaże wartość 180. Pamiętaj jednak, że oznacza to prędkość 180 km/h. Dlatego, jeśli przebiegłeś 1/5 trasy z 1 km, otrzymany wynik musisz podzielić na 5. Wtedy prędkość, z jaką pokonałeś dystans 200 m to 36 km/h.
To jednak nie jedyna funkcja, do której można wykorzystać tachometr w zegarku. Jak działa obliczanie wielkości godzinowej produkcji? Jeśli chodzi o sposób obliczania, niewiele różni się od mierzenia średniej prędkości na dystansie 1 km. Jednak w tym przypadku sekundnik pokazuje inną wartość – średnią wielkość wyrobu w jednostce ilościowej, np. sztuki na godzinę. Pomiar zaczyna się więc od uruchomienia chronografu w momencie rozpoczęcia produkcji, a zatrzymuje po jej zakończeniu. Jeśli na skali pojawiła się wartość 200, oznacza to, że w godzinę wytwarzane jest 200 sztuk produktu, czyli na jeden wyrób potrzebne jest 18 sekund.
Obsługa tachometru nie różni się zatem w zasadzie zbytnio od standardowej obsługi stopera podczas wykonywania pomiarów określonych odcinków czasu. Sposób działania tej komplikacji jest prosty, a sam odczyt bardzo czytelny. To, na co musisz zwrócić uwagę, to szczegółowość i dokładność wykonania podziałki skali tachometrycznej na czasomierzu. Istotna jest również pełna sprawność zegarka – po włączeniu stopera mechanizm musi działać bez zakłóceń. Co może je wywoływać? Np. słaby naciąg sprężyny napędowej, uszkodzenie podzespołów modułu chronografu albo zła regulacja werku.
Tachometr w zegarku – dlaczego warto wybrać czasomierz z tą funkcją?
Czy warto zdecydować się na czasomierz z tachometrem? Zdecydowanie tak. Zegarek ze skalą tachometryczną okazuje się niezwykle przydatnym gadżetem dla miłośników – zarówno profesjonalnych, jak i hobbistycznych – biegania, pływania, kolarstwa, a także każdego, kto chce na bieżąco dokonywać pomiarów swoich różnych osiągnięć sportowych, w których liczy się przede wszystkim czas. Dzięki możliwości określenia prędkości w odniesieniu nie tylko do jednego kilometra, ale i jednej mili, staje się on niezbędny także dla tych, którzy wybierają się na światowe zawody sportowe. Nie musisz jednak być sportowcem, by docenić tachometr w zegarku. Jeśli rozumiesz, jak działa, możesz wykorzystać go także jako analogowy krokomierz!
Pamiętaj jednak, że chociaż tachometr znajdziesz głównie w czasomierzach o sportowym designie, których zastosowanie ściśle wiąże się z uprawianiem sportów, także tych ekstremalnych, niekiedy podziałka ta ma w czasomierzu wyłącznie nawiązywać do tradycji i czynić go bardziej ekskluzywnym. Możesz więc wybrać modele funkcjonalne, które sprawdzą się podczas treningu, ale również zegarki naprawdę formalne ze skórzanym paskiem, które doskonale będą pasować do wieczorowego stroju.
Warto zaopatrzyć się w zegarek z tachometrem także wtedy, gdy kontrolujesz procesy produkcyjne, zwłaszcza jeśli zajmujesz się sporządzaniem statystyk i optymalizacją procesów. To również przydatna komplikacja, jeśli prowadzisz własną firmę i chcesz zwiększyć wydajność swojej pracy bez korzystania z dodatkowych gadżetów.
Wybieramy zegarek z tachometrem
W tachometr wyposażonych jest wiele modeli zegarków znanych i cenionych marek. Będą to zarówno czasomierze stricte sportowe, jak i te łączące w sobie sportową funkcjonalność i elegancki design, a nawet modele klasyczne, przeznaczone dla osób ceniących sobie tradycję, prostotę i czytelność. Nie bez powodu funkcję tę dodaje do swoich czasomierzy wielu cenionych szwajcarskich producentów. Tachometr to komplikacja, którą z pewnością docenisz, gdy tylko poznasz jej zasadę działania oraz praktyczną możliwość zastosowania. W ofercie sklepu Swiss znajdziesz modele wyposażone w tachometr.
